Menig ouder zal het beamen: de meeste kinderkamers liggen vol met speelgoed. En elke verjaardag, Sinterklaas en Kerst komen er weer nieuwe spullen bij. ‘Waarom nieuwe dingen kopen als er nog zoveel moois in de kast of op zolder ligt’ dacht Elif Algu zes jaar geleden en organiseerde een ruilmarkt bij haar kind op school. Het groeide uit tot een landelijke hit: Recycle Sint. Ik nam een kijkje bij een ruilmiddag bij mij in de buurt.
Speelgoed ruilen naast de Intertoys
Rond kwart voor een op zaterdagmiddag, twee weken voor Sinterklaas loop ik over de Kinkerstraat, een winkelstraat in Amsterdam West. Ik ben op zoek naar het pand van Motherhood, de plek waar sinds elf uur Recycle Sint aan de gang is, een evenement waarbij ouders gebruikt speelgoed van hun kleintjes kunnen omruilen voor poppen, auto’s of spelletjes waar andere kinderen mee uitgespeeld zijn. Op Google Streetview zag ik dat het pal naast de Blokker zit, maar als ik aan kom lopen, zie ik dat ook Intertoys er bijna tegenaan schurkt. Hoe ironisch wil je het hebben?
Het lijkt wel nieuw
Als ik het -tot voor kort leegstaande- pand binnenstap, zie ik een grote ruimte met tafels en kasten vol speelgoed. Omdat de initiatiefneemsters van deze middag allemaal druk in de weer zijn, besluit ik eerst even een rondje langs de tafels te lopen. Ik zie knuffels, houten treintjes, prinsessenspul, een sing-a-long cd-speler, een kast vol boeken, een kast vol spelletjes en nog bergen meer. Een hoop dingen zitten zelfs nog in plastic of lijken gewoon nauwelijks door kinderhanden te zijn aangeraakt. Oftewel: het oogt hier niet als een tweedehands ruilmarkt, maar meer als een outlet van de speelgoedgigant een paar deuren verder.
Een spontaan idee
Als ik zie dat een van de drukke dames ‘vrij’ is, schiet ik haar aan. Het is een vrolijke, jonge vrouw die zich voorstelt als Conchita. Ze vertelt dat zij en de andere twee initiatiefneemsters Kristel en Suzanne, pas vorige week hebben besloten om dit evenement te organiseren. ‘Vorige week kreeg ik ’s avonds laat de sleutel van dit pand en toen zag ik pas echt hoe groot het was. Omdat we Motherhood (een plek waar zorgzaamheid voor vrouwen, kinderen en de aarde centraal staan) wilden beginnen met een evenement rondom recycling en dit thema bij mijn kinderen op school nu ook actueel is, was de keuze snel gemaakt: Recycle Sint!
126 Recycle Sinten!
Recycle Sint werd zes jaar geleden bedacht door Elif Algu. Als moeder van twee kinderen besefte ze opeens dat ze ieder jaar steeds maar speelgoed bijkocht, terwijl de huiskamer al hartstikke vol lag. Ze besloot om een ruilmarkt op de school van haar kinderen te organiseren. Omdat ze het groter wilde aanpakken, ontwikkelde ze samen met Branding A Better World een website en een toolkit zodat mensen over het hele land hun eigen Recycle Sint ruilmarkten konden beginnen. En met succes: waren er vorig jaar nog 101 middagen en avonden, as we speak staan er 126 op de agenda!
Zak erin, zak eruit
Wat mij bij deze middag opvalt is dat er niet gewerkt wordt met waardebonnen, zoals normaal het geval is bij een Recycle Sint-evenement. Voor elk ingeleverd stuk speelgoed krijgt men dan een bon van een bepaalde waarde die ingeruild kan worden voor iets anders. Volgens Conchita is hier bewust niet voor gekozen: ‘voor ons ligt de waarde niet in het speelgoed, maar in het feit dat er door het ruilen geen nieuw speelgoed gekocht wordt.’ Ondertussen blijven de donaties maar binnenstromen. Het is maar goed dat de ruilmarkt zowel vandaag als morgen is. Op mijn vraag of er ook wel wat de deur uitgaat, reageert ze resoluut: ‘zeker weten! Daarnet kwam er een vrouw met een volle Sinterklaaszak binnen en ging ze ook weer naar buiten met een volle zak.’
‘Nee, hij weet niet dat ik zijn speelgoed weggeef’
Een donkerblonde dame van in de dertig staat naast me aan tafel en snuffelt tussen al het moois. Ze zoekt iets voor haar zoontje die volgende week vijf wordt. ‘Doordat hij in dezelfde week als Sinterklaas jarig is, krijgt hij altijd zóveel speelgoed tegelijk. Opa’s en oma’s vinden het leuk om hem te verwennen met iets nieuws, maar omdat ze op die leeftijd toch niet zien dat het tweedehands is vind ik dit helemaal goed.’ Een andere dame legt speelgoed van haar kinderen van één en zeven op tafel. Op mijn vraag of de zevenjarige het eens was met deze gift, schudt ze lachend haar hoofd: ‘nee, hij weet het niet, maar ik schat in dat hij deze spullen niet gaat missen. Wat hij wel kan gebruiken is een rugzak en spelletjes.’ Wanneer ze alles heeft uitgestald, gaat ze op zoek.
‘Mama, je bent een baas!’
Als ik een mevrouw met een klein meisje vraag of ze op zoek is naar iets speciaals, besef ik dat ik helemaal niet bezig ben met het feit dat veel kinderen die hier rondlopen nog geloven in de Goedheiligman. De vrouw geeft er een slimme draai aan door te zeggen dat het meisje één ding mag uitzoeken en dat de Sint voor de rest zal zorgen. Ondertussen zijn ook de kinderen van Conchita gearriveerd. Ze heeft hen wijs gemaakt dat de Pieten al dit speelgoed hier hebben heen gebracht om het maandag onder de kinderen te kunnen verspreiden. Haar kroost is in ieder geval zeer onder de indruk van haar vermeende samenwerking met de Sint. Of zoals ze tegen Conchita zeggen: ‘mama, je bent een báás!’
Goed geslaagd!
Omdat het evenement in een winkelstraat is, lopen veel mensen spontaan even binnen. Een mevrouw met twee volle plastic zakken met ingepakte cadeau’s staat stil voor de deuropening. Ze loopt naar binnen en na de boel in drie seconden gescand te hebben, stapt ze verbijsterd weer naar buiten. Alsof ze liever meteen vergeet wat ze zojuist gezien heeft. Voor dat ook ik weer de straat opga, kijk ik nog even bij de donkerblonde dame wat ze gescoord heeft voor haar zoontje. Ze opent de tas: een brandweerhelm, een Sesamstraat-spel, een boek en een dekbedovertrek. Als dát geen fantastische Sint wordt!
(Het speelgoed dat niet wordt meegenomen, gaat naar buurtcentrum Tagrijn)
Kijk op de site van Recycle Sint voor meer info
