Het fenomeen van kledingruilfeestjes is onder duurzame zielen vandaag de dag al behoorlijk ingeburgerd. Het concept waarbij je je plunje kunt omruilen voor een andere, gedragen garderobe is echter nog behoorlijk nieuwbakken. In Rotterdam en sinds kort ook in Amsterdam kun je terecht The Swapshop om deze geupdatete vorm van ruilhandel in den lijve de bedrijven. Ik ging langs in hoofdstad om te kijken hoe het werkt…dat swappen.
Ruilwaar
Op mijn knieën zit ik te rommelen in de kledingbakken die ik zojuist vanonder mijn bed getrokken heb. Mijn plan is om vanmiddag bij The Swapshop langs te gaan, een winkel waar je je ouwe kloffie kunt omruilen voor een nieuwe tweedehands outfit. Mijn doel van het bezoek is om een stukje te schrijven over dit nieuwe, duurzame concept, maar het lijkt me ook leuk om zélf iets te ruilen. Oftewel 'swappen' zoals ze dit bij de winkel noemen. Mijn doorspit-sessie is kort, maar vruchtbaar. Zo leg ik niet alleen een zwart rokje opzij, maar ook een schattig rood vestje met zwarte stippen en een klokkend rokje met '80's print. Dit alles onder het mom van te strak, te krap en beu gedragen. Zittend op bed, laat ik mijn kritische blik nog één keer over de items gaan. Stél nou dat ik toch vijf kilo...Met een zucht prop ik alles in de tas. It's not gonna happen, naar The Swapshop ermee!
Van ruilfeest naar winkel
The Swapshop is een initiatief van Monique Drent en Laura Suijkerbuijk. Het begon allemaal met kleine kledingruilfeestjes die Monique bij haar thuis hield. Na afloop van die feestjes bleven er altijd zakken met kleding over. Hier wilde ze graag iets mee doen. Nadat ze in samenwerking met het Rotterdamse Bluecity010 (innovatieve broedplaats voor duurzaamheid) het grootste kledingruilfeest van Nederland georganiseerd had, kwam ze met het idee voor een pop-up store. In de Rotterdamse duurzame mini-mall Oase openden ze in 2019 Swapshop010. Ondertussen heeft deze plaats gemaakt voor The Swapshop De Wasserij, een heuse winkel op de Rotterdamse Sint-Agathastraat en sinds april is er ook een filiaal in Amsterdam op de Haarlemmerdijk, degene waar ik naar op weg ben.
Puntensysteem
Als ik het pand op nummer 89 binnenstap, heb ik niet het idee dat het hier gaat om een winkel met tweedehands kleding. De inrichting ziet er hedendaags strak uit met een beperkt aantal en overzichtelijk ingedeelde kledingrekken. Met mijn tasje vol kleding loop ik naar de toonbank achterin. Medewerkster Safaa bekijkt de buit en vraagt me de The Swapshop-app te downloaden. De kleding en schoenen worden namelijk niet een-op-een geruild maar via een puntensysteem dat geregeld wordt via deze applicatie. Ze legt uit dat je bij de eerste inbreng 15 punten oftewel 'swaps' cadeau krijgt. Mijn drie kledingstukken zijn volgens haar in totaal 35 swaps waard. Bij het bepalen van de waarde kijken zij en haar collega's o.a. naar het merk en de staat van het kledingstuk. De swaps hoef je niet meteen te verzilveren: ze blijven altijd geldig. Fijn, want wegens latere verplichtingen heb ik geen tijd om vandaag al andere kleding uit te zoeken.
Voor niks gaat de zon op
Terwijl Safaa de swaps op mijn account zet, neemt medewerker Abbe mij mee voor een toertje door de winkel die naast de begane grond ook nog een benedenverdieping heeft. Ik ga door een van de rekken en neem er een Levi's jeans van. Op het kaartje staat niet alleen dat er voor de spijkerbroek 10 swaps afgerekend moet worden, maar ook een geldbedrag van 8 euro. Ik vraag Abbe hoe dat zit. 'Dat zijn de servicekosten. Omdat er natuurlijk ook personeelskosten, winkelhuur en andere kosten betaald moeten worden, moeten we toch bepaalde inkomsten hebben. De kosten zijn afhankelijk van het aantal swaps. Dus koop je iets van 5 swaps, betaal je 4 euro servicekosten, bij 20 swaps 15, bij 50 25 euro en bij 100 swaps 50 piek. Al komt dat laatste volgens hem niet zo vaak voor: 'dat is echt voor de héle bijzondere designer items enzo.'
Exit skinny jeans low waist
Met wat voor soort kleding komen mensen hier nu eigenlijk het meeste aanzetten?
Monique Drent -zoals ik eerder schreef-, een van de oprichtsters, vertelt dat ze tot hun verrassing veel stukken van Amsterdamse ontwerpers ontvangen. Verder ook vaak kleding van duurzame merken en uiteraard ook usual suspects als ZARA en King Louie. Op mijn vraag of er ook kleding is waar ze minder op zitten te wachten antwoordt ze dat ze tegenwoordig standaard blijven zitten met de tot voor kort überhippe stretch skinny jeans low waist. Het is duidelijk: die trend is geweest. Toch kan je wel gewoon alle soorten kleding inleveren. Zelfs vale t-shirts of handdoeken. 'Dit soort textiel wordt per kilo aangenomen. Elke kilo is 5 swaps waard.'
Zoveel mogelijk swappen, maakt niet uit in welke winkel
Dat ze niet zo kieskeurig zijn bij de inname van het textiel klinkt uitzonderlijk. Hoe zit dat precies? Monique: 'Wij zorgen ervoor dat ingenomen textiel altijd goed terecht komt. Is het niet geschikt voor de winkel, dan worden er vilten tassen van gemaakt (te koop bij The Swapshop, red) of wordt het opgehaald door medewerkers van Pantar die het brengen naar Wieland Textiles waar het gerecycled wordt. Ons uiteindelijke doel is dat er zoveel mogelijk geswapt wordt: maakt niet uit door wie en in welke winkel.' Moniques woorden klinken niet alleen zeer idealistisch, ze is ook echt serieus in haar missie de mode consumptie meer duurzaam en circulair te maken. Als afgestudeerd socioloog weet ze dat wanneer je de huidige situatie wil veranderen er permanente oplossingen moeten komen. Anders werkt het volgens haar niet.
+2400 accounts
En hoe ver staat The Swapshop nu met haar missie? Hoeveel accounts zijn er intussen aangemaakt? Monique: 'We hadden de pech dat ons nieuwe filiaal in Amsterdam in coronatijd werd geopend, maar op dit moment zitten we toch over de 2400 accounts. Zo'n tien procent van de klanten swapt zo'n twee keer per week, zo'n veertig procent een keer per maand en vijftig procent een keer per half jaar. Online bestellen kan ook al is het op dit moment alleen mogelijk om de kleding dan op te halen in het filiaal in Rotterdam. Dit vanwege het duurzame en financiële aspect. Veel online gekochte kleding wordt immers geretourneerd. Grote zaken vernietigen de kleding vaak omdat uitzoeken, opnieuw labelen etc te veel geld kost. The Swapshop zou het laatste dan weer moeten doorberekenen aan de klant en dat willen ze niet. Vandaar dat kleding niet verstuurd wordt. Voordeel is wel als je het komt ophalen kan je het tenminste passen!
Nog meer Swapshops?
Op mijn vraag of Monique zelf nog nieuwe kleding koopt, antwoordt ze resoluut: nee. 'Zeven jaar gelden ben ik daarmee gestopt. Drie jaar daarvan heb ik zelfs niets nieuws meer geconsumeerd, zelfs niet geruild. Ik wilde het puur en alleen doen met de spullen die ik nog had. En hoe zit het met de uitbreiding van het concept? 'Op dit moment zijn we aan het onderzoeken wat de potentie is van een franchise model. Als we dat goed uitgekiend hebben, willen we graag mensen die moeite hebben met het vinden van een baan, maar superveel talent hebben via een sociaal traineeship klaarstomen om franchisenemer te worden. Maar alleen als we echt duidelijk hebben of het zou werken. We willen de mensen natuurlijk wel iets goed bieden.’
Conclusie
Zoals ik al eerder schreef, was het niet mijn doel om vandaag met een nieuwe outfit de deur uit te gaan (om kleding uitzoeken, moet ik rustig de tijd hebben en die had ik niet). Nadat ik Abbe en Safaa op de kiek heb gezet voor het begeleidende plaatje verlaat ik dan ook de winkel. Conclusie: voor mijn gevoel is The Swapshop is soort combi van vintage winkel (goede selectie kleding), kringloopwinkel (redelijke prijzen) en -voor de kenners- Lena Library (qua winkelsfeer). Verder is het ook prijzenswaardig dat ze zoveel inspanning doen om allerhande textiel inzamelen met als doel het een juiste bestemming te geven. Een winkel met het groene hart op de juiste plaats. Swappen maar!
