Vorig jaar won Roetz-Bikes, een bedrijf dat bijzonder mooie fietsen maakt van afgedankte tweewielers de DAM prijs voor de meest duurzame onderneming van Amsterdam. Behalve dat zijn ze ook nog eens heel sociaal bezig. Je begrijpt dat ik dus niet anders kon dan het pontje pakken en te crossen naar Amsterdam-Noord.
Duurzaam en sociaal
Op mijn zwarte, tweedehands omafiets met zelf aangebrachte witte stippen (is onaantrekkelijk voor fietsendieven) trap ik op een dinsdagochtend richting het Gedempt Hamerkanaal in Amsterdam-Noord. Ik heb een afspraak met Sanne van Roetz-Bikes, een bedrijf dat oogstrelende, nieuwe fietsen maakt van afgedankte exemplaren. Of preciezer: de frames ervan, de overige onderdelen van een Roetz-Bike zijn nieuw. Het maken van de fietsen wordt gedaan door mensen die om verschillende redenen moeite hebben met het vinden van betaald werk. Iets wat Roetz-Bikes dus niet alleen een duurzame, maar ook een sociale onderneming maakt. Het menselijke wordt al meteen duidelijk wanneer ik tijdens het wegzetten van mijn fiets vrolijk begroet word door een passerende werknemer. Ik voel dat de mensen hier werken met plezier.
Customize je eigen fiets
Ook Sanne, werkzaam als Office Manager & Marketing komt mij vriendelijk tegemoet vanuit het kantoor in de grote werkplaats. Terwijl zij koffie zet, kijk ik vanaf een eindje naar de groene en zachtblauwe fietsen die uitgestald staan naast de ingang. Met de houten spatborden, bruin leren zadels en kurken handvatten zijn het echte beauty’s die echt iederéén wel geweldig moet vinden. ‘Vroeger hadden alle fietsen rode velgen, maar tegenwoordig zijn ze zilverkleurig. Dat spreekt toch een groter publiek aan.’ Het leuke van een Roetz-Bike, die verkrijgbaar is in twee modellen is dat je hem zelf kunt aanpassen aan je eigen wensen. Een mandje? Een kratje? Éen, drie of zeven versnellingen? Een Brooks of standaard zadel? Wel of geen licht? Je maakt hem zoals je zelf wilt. Je kunt zelfs voor een elektrische fiets kiezen die zichzelf door een terugtrapsysteem (gedeeltelijk) oplaadt!
Hergebruik
Wat je als klant niet zelf kan uitkiezen is het frame. Omdat het geraamte van elke Roetz-Bike afkomstig is van een afgedankte fiets, is elk frame weer net een tikkie anders. De oude fietsen worden gehaald bij depots. Op jaarbasis komen er zo’n 1300-1400 stuks binnen wat overigens slechts een fractie is van de 1 miljoen fietsen die jaarlijks in ons land afgedankt worden. Bij binnenkomst worden ze gedemonteerd en wordt er gekeken welke frames geschikt zijn als basis voor een nieuwe fiets. De overige onderdelen worden apart verzameld en later gerecycled. Volgens Sanne gaat er een deel nu ook naar science museum Nemo waar ze binnenkort een project hebben waarbij kinderen dingen kunnen maken van oude fietsonderdelen. Circulariteit, oftewel hergebruik zal immers op korte termijn steeds normaler worden, dus hoe jonger men er mee in aanraking komt, hoe beter!
Fietsvloten
Het maken van Roetz-Bikes is niet de enige bezigheid van het bedrijf. Ook herproduceren zij de fietsen van de NS en The Student Hotel. Omdat deze fietsen allemaal van hetzelfde type zijn, is het makkelijk om onderdelen te hergebruiken. De circulariteit van deze vlootfietsen komt neer op zeventig procent. Verder maken ze ook fietsen voor hotel The Dylan en The Conciouss Hotel. Deze lenen de fietsen uit aan hun gasten. Tevens leverden ze vijftig fietsen aan ING. De bank kocht ze in zodat werknemers op de fiets naar een afspraak kunnen. Omdat er gebruik gemaakt wordt van het Mobilock systeem, kunnen de fietsen eenvoudig met een smartphone vergrendeld worden. Een andere collega kan hem dan via zijn telefoon weer opsporen en ontgrendelen.
Sociaal bedrijf
Maar bij Roetz-Bikes gaat het -zoals ik eerder schreef- niet alleen over fietsen, maar ook over mensen. In de werkplaats staan voornamelijk makers die om diverse redenen een afstand hebben tot de arbeidsmarkt. Via Roetz kunnen ze een opleiding volgen tot fietstechnicus en begeleid worden naar een andere baan. Op dit moment zijn er zo’n 20-35 makers actief, onder wie Piet. Piet is zestig jaar oud en werkt hier nu 2,5 jaar. Ooit was hij eigenaar van een bouwbedrijf. Toen zijn huwelijk spaak liep en daarmee ook zijn onderneming, kwam hij echter mentaal in de knel. Om zijn zinnen te verzetten ging hij aan de slag bij een dagbesteding waar fietsen werden hersteld. Toen Roetz zich in Amsterdam-Noord ging vestigen, vroeg men hem mee te gaan en sindsdien werkt hij er met veel plezier. Het leukste aan zijn werk vindt hij de mensen: ‘bijna iedereen heeft hier een rugzak. Het leuke daar aan is dat iedereen weer anders reageert en benaderd moet worden. Het is niet zo van dat geijkte zoals je op veel werkplekken hebt. Ik moet nu nog zeven jaar voor ik mijn AOW krijg, maar die maak ik hier fluitend vol!’
Plezier in het werk
Dat de medewerkers van Roetz-Bikes lol hebben in hun werk, merkte ik -zoals ik eerder reeds aangaf- al bij het buitenhek. ‘Het is ook heel belangrijk dat de mensen hun werk leuk vinden,’ aldus Sanne. ‘Niet alleen voor hun zelf, maar ook voor de collega’s. Als de een zijn werk met tegenzin doet, dan krijg je irritaties bij de ander. Daarom kijken we ook naar wat de mensen leuk vinden om te doen en of ze op de juiste plek zijn. We geloven dat iedereen bruikbare talenten heeft. En we vinden het belangrijk om dicht bij elkaar te zijn.’ Dat laatste doen ze onder andere door elke dag met elkaar te lunchen aan een grote tafel. Wanneer ik mijn laatste dingetjes heb opgeschreven en Piet gevraagd heb om model te staan voor de begeleidende foto (‘ik doe alles voor een beetje promotie!’) zie ik de bordjes en boterhammen al klaar staan. Tijd om te gaan. Ik zwaai iedereen gedag, doe de deur achter mij dicht en rij weg. Op mijn eigen barrel…helaas.
www.roetz-bikes.nl
